86 yaşında erkek hasta acil servisimize boyun ağrısı ve çene kitlenmesi şikayeti ile başvurdu.
Hastanın yapılan fizik muayenesinde çenenin açılamadığı ve boyunda rotasyon kısıtlılığı saptandı.
Öyküsünde 1 gün önce bulantı ve boyun ağrısı şikayeti ile dış merkeze başvurduğu bu sebeple serum takıldığı öğrenildi. İlk etapta metoklopramid (metpamid) sonrası distonik reaksiyon olarak değerlendirilen hastaya biperiden laktat (akineton) yapıldı. Fakat şikayetleri gerilemedi. Klinik takipteyken hastanın karnından şikayet etmesi üzerine batınında rijidite, tahta karın gelişmiş olduğu görüldü.
Yapılan laboratuvar tetkikleri ve görüntülemelerinde herhangi bir anormallik saptanmadı. Daha önceden bilinen kronik bir hastalığı yoktu ve bakılan vitalleri tamamen normaldi.
Gözlemleri sırasında sorgulanmaya devam edilen hastanın 1 hafta önce sol 3. parmağının kesi sebebiyle dış merkezde süture edildiği öğrenildi. Hasta elini tarlada kesmişti. 3 gündür devam eden boyunda kasılma, ağzını açamama ve ateş şikayeti mevcuttu. Başvurduğu hastanede tetanoz aşısı yapılmıştı fakat IG yapılmamıştı. .
Sadece öykü ve muayenesi neticesinde Tetanoz ön tanısıyla enfeksiyon bölümüne konsülte edildi. Hasta yatırıldı. Takipleri sırasında dispnesi olması üzerine anestezi yoğun bakıma verildi ve trakeostomi açıldı. Bir süre takip edildikten sonra hasta ex oldu.
Oldukça nadir görülen ve ilk etapta akla gelmeyen tetanoz mortal seyreden ciddi bir hastalıktır. Biz hekimler tetanoz aşısını ihmal etmiyoruz evet peki IG i ne zaman yapmak gerektiğine ne kadar hakimiz? Riskli durumlar neler?
Tetanoz için riskli durumlar;
- 6 saatten uzun geçen süre
- Yabancı cisim içeren yaralar
- Kontamine yaralar (toprak, dışkı vs..)
- Geniş doku hasarı olan veya 1 cm den derin yaralar
- Yıldız biçiminde , düzgün olmayan, şekilsiz, bir kısmı kopmuş yaralar
- Ateşli silah, ezilme, yanık, donma ile meydana gelen yaralar
- Delici yaralanmalar (steril olmayan enjeksiyonlar dahil)
- Nekrotik doku varlığı
- Parçalı kırıklar
- Sinir denervasyonu / iskemik doku varlığı
- Pyojenik enfeksiyon bulgularının varlığında IG yapıyoruz.
Tetanoz için riskli durumlarda 3 ten fazla tetanoz aşısı var ve immunitesi normalse IG gerekmez.
Tetanoz aşılanma öyküsü yok, aşı semasını tamamlamamış, immün yetersizliği olan veya bağışıklık durumu bilinmeyen kişilerde ise aşağıdaki riskli durumlarda IG endikedir.
Nasıl yapılır?
-Im yapılır.
-Çocuk ve yetişkin dozu aynıdır.
– Aşı ile aynı ekstremiteye uygulanmamalıdır.
-Kullanıma hazır şırınga şeklinde 250 IU dir. Riskin yüksek olmadığı durumlarda 250 IU yeterlidir
-Bazı durumlarda doz 500 IU ye kadar arttırılır.
*24 saat içinde uygun tedavinin sağlanamadığı enfekte yaralar
*Yanık ve donmalarda
*Septisemik düşüklerde
*Nekrotik lezyonda (doku hasarı)
*Ortalama kilonun üzerinde olan yetişkinlerde
* Doku hasarına neden olan derin ve kontamine yaralarda
-DR TUĞÇE AÇIK
-AHT AKADEMİ PERŞEMBE GÜNÜ YAZARI
-GAZİANTEP TIP ACİL KLİNİĞİ
( Vakaya emek edip paylaşmama müsade eden asistan arkadaşlarıma teşekkürler .. )
