Dr.Hüseyin OFLAZ
Myositimi geri istiyorum davası: Daha önce en az 3-4 kez yazdığım çok basit bir bilgi. Bir insanda bir damar tam tıkandığında myositler diğer hücrelere göre 4 kat daha fazla oksijen kullandığından oksijensizliğe dayanamaz ve oksijen gelmesinin durduğu yani tam tıkalı damarın suladığı alandaki myositler 20. Saniyede disfonksiyone olur (iskemik kaskad) ve genellikle akut Mi ilk saatlerinde damarı açarsak (ilk saat,golden hour) çok az myosit hasar görür ve yapılacak primer anjıoplasti stent yada trombolitik sonrası EKO EF çok iyi bulunur. Akut MI sonrası EF normal kalması prognoz için en önemli kriterlerden biridir. Dakikaların önemli olduğu ve her an ölümün yani VF in hastanın ensesinde olduğu bu ciddi hastalıkta yani ST segment elevasyonlu myokard infarktüsünde (STEMİ) damarın 30 dk daha geç açılması kısa ve uzun dönem mortaliteyi %5 arttırıyor. Dünya kapı-balon yada ağrı-balonu 5 dk daha nasılı kısaltırız diye çırpınırken işte tam bu noktada aşağıdaki vakaya neden şimdi anlatacağım gibi davranılıyor ve neden kimse bunu düzeltmiyor anlamış değilim. Belkide bana yanlış aktardılar. Ya bir empati yapalım. Geç müdahale ölüm yada düşük EF yani ky ile yaşam(ödem, koşamama yani NHYA göre fk 3, ıcd, diüretik vb) neden oluyor ve bunu kim isterki.
Şimdi aşağıdaki vaka hiperakut anterior stemi. V1-5 St eleve. Hasta ilk başvuru yeri A hastanesi ve sarı kutunun olduğu X iline bağlı ve bölgenin aldığı kural gereği hasta önce aynı ilin 2. Düzey B ve orada 30 dk bir değerlendirme sonrası X ilinin C hastanesine gidiyor. C hastanesinde anjioya alınıp primer yapılıyor. Yani A-B-C arası toplam süre (B deki beklemeyi saymasak bile) 
saat….. Peki hasta A hastanesinden turuncu kutu yani Y ilindeki D hastanesine götürülse yani A-D arası 2 saat. Yani A-D yolu diğer yoldan 1 saat daha kısa ve bu süre prognozda süper katkı sağlar. Hatta A-C yolu olsa ona da razıyız, çünkü 2.5 saat ve 30 dk daha kısa. ama A hastanesinden direkt C gitmekte yasakmış. Kural gereği önce B ye uğrayacak. —————Bakın A hastanesinden 2 hasta mi geçirsin. Biri A-B-C ,diğeri A-D yolunu izlesin ve ikisinede primer yapılsın ve stent konsun. İkisinide 5 yıl takip edin ve göreceksiniz A-B-C yolunda daha çok ky ve ıcd olacak. Hasta bu hale ben nasıl geldim diye sorsa sebep Ta 5 yıl önceki A-B-C yolu aslında. Myositler için zararlı bir trase. Hekimliğin temeli kısa ve uzun dönemde hayat kurtarmak değilmiydi……Peki niye oraya gönderilmiyor. Yasak diyorlar?.Kimisi performans diyor??. Kimisi yıl sonunda en çok biz hasta muayene ettik ve primer yaptık deme sayısal yarışması. Ama bence bunlar olmuyordur ve dedikodudur. İnşallah doğru değildir. Ama yok yok doğru böyle yapmak zorundayız diyen kişi mantığını açıklasın, ama açıklayacak kişi bu kişi kendisi-babası-abisi olsada aynı A-B-C yolunu izlermiydiyi de açıklasın. Oysaki aynı ülke ve aynı bayrağın vatandaşları olarak en kısa mesafe X yada Y ili olmasının bir önemi var mı?. Bakın gerekirse Bulgaristan sınırındaki bir Türk köyünde MI olsa ve Bulgar anjıo birimi daha yakınsa ülkeler arası anlaşma yapıp gerekirse oraya götüreceğiz. Sağlığın yada myositin ırkı, cinsi, ülkesi olmaz. Çanakkale savaşında bile günün belli saatlerinde saatlik ateşkes ilan edilip yaralılar geri bölgeye taşınırmış. Ya bu konu ciddi ve İnşallah yanlıştır. —–Ufak not: ayrıca hala hocam biz stemide asa ve enoksoparin verip gönderiyoruz diyorlar. Arkadaşlar ya klopidogrel niye vermiyoruz kurban olayım…Dünya 1-2-4-8 tableti verelim yani erken antiagregan etki başlasın diye tartışırken biz aspirin verdik klopidogrelide gittiği yerde versinler demek yahu yanlış. Bu bizim akut MI da rüptüre plak üzerine ilk gelen trombositlerin olduğunu ve adezyon ve agregasyon sonucu oluşan trombüs yükünü ve bu trombüs yükü ne kadar çok o kadar fazla myokard hasarı olacağını bilmediğinizi gösteriyor. Asa yeter demeyin. Bunlar bilimsel gösterilmiş asa ve klopidogrel ve hatta gerekirse bazı hastalarda 3. Bir antiagregan olan glikoprotein 2b/3a vererek hızla 2-3 farklı yoldan antitrombositer etki sağlayalım diyoruz ama hala asa yeter klopidogreli gittiği yerde versinler diyen var. Ne olur siz 600 mg verinki etkisi 1-2 saate kadar çıksın ve primere başlarken daha az trombüs yükü ve daha trombojenik bir yüzeyde çalışmak kurtarılacak myositi arttırır. Yoksa stent koyduk güzel oldu demekle olmuyor. Ve primerlerde stent konulmuş ama ef düşük ve anevrizmatik ky hasta çok görüyoruz. Çünkü hastaneler arası transport uzun ve bunlardan bir sebepde A-B-C yolunun kullanılması.
Diğeri klopidogrel şuuru tam oluşmadı ve gittiği yer versin diyen yada 2 tablet veren var ve hala ama hala tipik ağrı ve ST elevasyonunda troponin bekleyen var. Niye bekliyoruz. Net vakada bile troponin bakan var. Ya her geçen dakikada myosit ölüyor ve ef düşüyor. Empati yapın lütfen.
Bakın artık bırakın A-B-C yolunu artık dünya evde yada işyerinde ağrısı olana ATT ekg çeker ve kardiologa ekg whastpp lar ve stemi ise hasta direkt evden C yada D yani anjıo yapılan yere gider. Stemi hastasının A ve B hastanesinde ne işi var. Net stemi hastalarında zaten ATT asa ve klopidogreli ve 5000 ü heparini ambulansdada yapabilir. Tabiki hastaların bi kısmı erken repolarizasyon, kolesistit, perikardit vb yalancı mi çıkabilir. O zamanda bu C veya D merkezlerde zaten donanımlı hızla eko, d dimer, gerekirse bt koroner anjıo veya efor testi yapıp hasta nonkoroner ise tersine C-B-A veya D-A yolunu kullanır ve bu şekilde kimsenin myositi ölmez. E yoğunuz kimse demesin. Kardiolog sayısı yeterli var. Ama dağılım ve organizasyon….
