OLGU:
25 yaşında, evli, 1 çocuklu, üniversite mezunu,kadın hasta özkıyım girişimi olması nedeni ile acil serviste değerlendirilmek amacı ile tarafımıza konsülte edildi. Daha önce psikiyatrik başvurusu olmayan hastanın ailesinde psikiyatrik hastalık öyküsü olmadığı öğrenildi. Yaklaşık 2 yıldır hemen hemen her gün olan, zaman zaman hastayı uykudan uyandıran nitelikte baş ağrısı şikayeti olması nedeni ile 2 gün önce nöroloji başvurusu olduğu öğrenildi.Nöroloji tarafından baş ağrısına yönelik kranial MRG, EEG, hemogram ve biyokimya tetkiklerinin yapıldığı öğrenildi. Yapılan tıbbi tetkikler neticesinde hastaya gerilim tipi baş ağrısı tanısı konularak venlafaksin 75 mg/gün tedavisini başlandığı öğrenildi. Hastanın venlafaksin 75 mg alımından yaklaşık 4 saat sonra başlayan ve şiddeti giderek artan sıkıntı, içsel huzursuzluk hissi, yerinde duramama, ayaklarda sürekli hareketlilik hissi, oturamama, sürekli gezinme şikayetleri olmuş. Gün boyu sıkıntı hissi, yerinde duramama şikayetlerine eklenen baş ağrısı, uykuya dalamama şikayetleri ile başedemeyen hasta, ilaç (yarım kutu parasetamol) alarak özkıyım girişiminde bulunmuş. Sonrasında durumu eşi ile paylaşan hasta, eşi tarafından acil servise getirilmiş. Ýntoksikasyona bağlı genel tıbbi durumunun düzeltilmesi sonrası tarafımızca değerlendirilen hastanın yapılan ruhsal durum muayenesi sonrasında psikiyatrik hastalık düşünülmedi.Ön tanınız-tanılarınız?
YANIT: MetpamidR sonrası distonik rxn u hepimiz hatırlamıştık,metpamidR in de yapabildiği bu durumuda(AKATİZİ) hatırlatmak istedim ( o paylaşımımızın altına bu ilacı İv yaptırınca çıldıracak gibi hissetmiştim,ajite ediyor beni diyen bir doktor arkadaşın yorumunu da hatırlıyorum).Bu tarfilenen durum Akatizi olarak adlandırılıyor.Tedavide bu hastada devamı olarak “Klinik tablonun özkıyımm girişimi öncesinde başlaması, özkıyım amaçlı aldığı ilacın yan etkileri arasında akatizi olmaması nedeniyle durumun venlafaksine bağlı akatizi olabileceği düşünüldü.Barnes akatizi ölçek (BAÖ) puanı 10 olarak değerlendirilip venlafaksin kullanımı sonlandırılarak,alprazolam 0,5 mg 3×1/2 tedavisi başlanan hastanın akatizi tablosu ve BAÖ puanı 2 gün sonra dramatik şekilde geriledi ve sıfır olarak saptandı.” olarak yönetilmiş Sözü uzatmadan tekrar bir hatırlatma 500 içine BUM koyalım şekli ile polifarmasiye kendinizi alıştırmamanız önerilir,poifarmasi demek poliyanetki olasılığı demektir.Yan etki yönetimi bazen bilmediğinizden bazen de kombine geldiğinde tanı koymanın zorluğundan sizleri de zor durumda bırakabilir.Bir de ek not bazı ilaçları bolus yapmanın da sıkıntılarından birisidir,iv yapılacak ilaçlar mümkünse yavaş infüzyon şeklinde yapılması daha güvenlidir.İyi çalışmalar iyi akşamlar…..
Akatizi, öznel bir huzursuzluk hissi ve baskılanamayan hareket isteği ile karekterizedir. Hastalarda saldırganlık ve özkıyım davranış riskinde artışa neden olabildiğinden dikkatle izlenmesi gereken bir yan etkidir (1). İlaca bağlı akatizi tanısı klinik olarak akatizi yaptığı bilinen ilacın başlanması sonrası öznel ve objektif olarak gözlenmesi ile konur(2).Akatizi sıklıkla antipsikotik tedavilerin yan etkileri olarak görülse de zaman zaman seçici serotonin geri alým önleyicilerine (SSGÖ) ve nefazodon gibi diğer antidepresanlara bağlı olarak da görülebilen bir yan etkidir