MESENGER’DAN;
YEŞİL GELİP KIRMIZI ÇIKAN VAKA;
Evet arkadaşlar bir an kendimi grubun güzin ablası gibi hissetmedim desem yalan olur😊mesengerdan mesaj atan arkadaşlara teşekkür ediyorum vakalarını paylaştıkları için,direkt gruba da paylaşabilirsiniz.Ben üzerine bir kaç şey yazayım vaka dan önce,bildiğiniz üzere triyaj; şikayet üzerine ilgili sağlık personeli arkadaşın yönlendirmesi ile yapılıyor(tabi ki (umarım) diğer yerlerde vardır,vitalleri de ölçülerek-yazılarak yapılsa çoğu yeşil hastanın aslında sarı-kırmızı olduğu da ortaya çıkabilir.Örneğin;
“ne şikayetiniz var?”
sol omuz ağrısı = yeşil diye yollanan hastaya,
ilk defa mı oluyor
(evet)
yaşı da 50 yaş üzeri ise (3 kişiden birinin hipertansiyon hastası daha yayınlanmadı ama(%20 ler diye konuşuluyor) 5 kişiden birinin DM hastası, tanısınız hiperlipidemi, sigara içiminin de fazla olduğu ülkemde bu hasta arter ve arteriyol hastasıdır(ateroskleroz damar hasarı yüksektir) triyajda nabız bakılıp bradikardi den şüphelenip size gelmeden EKG si çekilse (o hengamede hasta için daha iyi olmaz mı?) veya şöyle söyleyeyim bir yakınınız olsa(olmasında ) inferior MI ı 10 dk sonra tanınsa “da olur dermisiniz” demeyiz.O yüzden sağlık personeli eğitimi çok önemli arkadaşlar eline vereceksiniz parmak ucu spo2 cihazını triyaj sorarken nabız+spo2 ölçülmüş gelecek örneğin(tansiyon da olsa çok güzel olur da) artık diğer eksik vitaller size kalıyor-hastanın kliniği ile birlikte.Yeşil dediler diye yeşil gözü ile bakmayın.
Püf nokta sorular;
1-ilk defa mı oluyor?(akut?)
2-Yaş 50 ve üzeri bilinen ek hastalık var mı?(var ise(ht,dm,hl,sigara) ilk oluyorsa şikayet epigastrium dahil çeneye kadar bir alanı kaplıyor ise mutlaka EKG görün çekilmesi için arkadaşları bilgilendirin)
3-Uyku uyutmadı veya uyandırdı mı? (beyin cidden rahatsız eden durumlarda huzursuz olur ve kendini kapatmaz olarak düşünün,bu öksürük için de geçerli,bel ağrısı içinde Ömer hocamızın bugün paylaştığı “abartma” durumu ailelerde olmakla birlikte direkt “erişkin” kişilerde de olur. Zannederlerki abarttığında “kırmızı kapaklı kutudan sakladığımız mucize ilaçları çıkaracağız”.Siz yönlendirmelisiniz? “belim ağrıyor hocam”, gece rahat uyuyabildin mi? veya uyandırdı mı? evet çok ağrıyor uyuyamadım.Analjezik ve poliklinik kontrolüne araştırılmaya yollanacak hasta.”Yok hocam arada ağrıyor böyle” tanılı LDH hastası örneğin yine anlatmak gerekir;Bu ilacı kullan 3-5 gün (NSAİİ) bıraktıktan sonra tekrarlar ise kontrole git.) gibi bu duruma hakimiyetinizi gösterir ve hastaya da ışık tutar.Diğer türlü “yaptılar bir iğne yolladılar” olarak düşünür ki sağlık memuru arkadaşlarda artık 1 seneden sonra neye ne yapıldığını bilirler.Siz hekimlik (konuya hakim olan demek) nosyonunuzu konuşturun.Bazen abartın patolojisine inin (entellektüel kapasitesi olan kişilere) o kadar öğrendiğiniz ezberlediğiniz temel-klinik ne varsa dökün.Hem kendinizi iyi hissettirir,biliyorum da söylüyorum dersiniz.(acil yoğunluğunda vakit bulabilirseniz tabi ki )Hastalar-insanlar tarafından “genellikle açıklama yapmayan-konuşmayan-suskun 2 anlama gelir
1.Biliyor konuşmuyor
2-Bilmiyor da konuşmuyor.
Siz bilip,bilgi vereninden olun.Acilde 3 hekim nöbet tutarsınız,önceden bir yakınını size muayene ettiren gelip sizi sorar.insani nasıl motive edeceğini anlamışsınızdır .Bu da sizi mutlu eder arkadaşlar bu kadar “yaklaşım”kısmına yaklaşmamın nedeni; geçen hafta 3 meslektaşımızı kaybetmenin etkisi ile de oldu.Yaptığınız işten keyif almaya bakınız,kendinizi motive edin,olay sadece tanı-ilaç olsa hepiniz zaten biliyorsunuz. Bilmeseniz de açıp okuyup öğrenebilirsiniz.İşinize kendi kişiliğinizden “lezzetler” katın.Hem hastaya,hem de bunu gören sizler için mutluluk-işten alınan keyif miktarını arttıracaktır.Tükenme ihtimalimizi de azaltacak bir nebze .Her ne kadar yoğunluk var,saygısız kişiler var diye düşünsek ve de öyle de olsa.Siz yaklaşımınıza ince noktalar (bilgilendirme,karşılama (geçmiş olsun), tebessüm,omuza dokunma teselli etme vb ) durumlar ile karşıdaki hastaya “empati” yaptığınızı dokundurursanız asıl motive olan siz olursunuz. Nacizane yeni başlayan arkadaşlara bir abi öneririsi diyerek olgumuza geçelim iyi çalışmalar.(Bu arada kaybettiğimiz arkadaşlara da Allah rahmet etsin diyorum başkaları artık olmasın…)İyi çalışmalar arkadaşlar..
“Merhaba Burak Bey. Ben acil tıp stajına henüz geçen hafta başlamış bir intörn doktorum.AHT(Acil Hekimine Tüyolar)grubunda paylaşabileceğiniz, başıma gelen bir olayı anlatmak istiyorum. İlk nöbetime yeşil alanda başladım. Tahmin edileceği üzere gelen vakaların çoğu burun akıntısı,hapşırık, boğaz ağrısı vs. idi. Daha sonra ambulans 60 yaşlarında bir teyze getirdi, getiren kişinin bize söylediği şu oldu: Bu teyzenin hiçbir şeyi yok vitalleri stabil , bir yakını travma geçirdi başı yarılmış, göz altında hematomlar var, onu görünce böyle yaygaraya başladı, yakını bile bu kadar ses çıkarmıyor. Direk bizi konversiyona yönlendirdi kısacası, zaten boş yatak da yoktu o sırada yeşil alanda, teyze bir hastanın yatağına kendini attı uzandı. Bir yandan söyleniyor, arada uyukluyor vs. Teyze girişini bile yaptırmamış henüz, ben kimliğini aldım girişini yaptırdım, teyze ne şikayetin var dedim. Teyze zaten geldiğinden beri ben çok kötüyüm, çok fenayım diyordu da, bu sefer de göğsümde ağrı var dedi. Biz pek ihtimal vermesek de bir ekg çekelim, ne de olsa göğüs ağrısı dedik ve
SONUÇ: İnferior MI, hastaya hemen tedavi başlanıp anjiografiye gönderildi. Kıssadan hisse, siz siz olun kimsenin lafıyla hastaya ön yargılı yaklaşmayın, ne şikayeti varsa o yönlendirsin sizi. Yoksa en ufak bir ihmal bile ölümcül olabilir maazallah.”
