Bir çok şey bilimle açıklanmıştır.Yüzyıllardır biriken tecrübeler sonrası yeni tanılar ve tedaviler gerçekleşmiştir.
Yırtılır tarzda göğüs ve şiddetli sırt ağrısı denince hemen aklımıza Aort Diseksiyonu? gelir;ya da göğüs ağrısı,nefes darlığı,çarpıntı şikayetleri ile gelen hastada aklımızda bu sefer Pulmoner Emboli? tanısı canlanır.
Bu vb. spesifikleşmiş tanılar yüzyılların birikimlerinin bizlere kattıkları,çok güzel..Peki ya henüz bilime katılamayanlar ya da keşfedilemeyenler neler?? Bu sorunun cevabı meçhul;ama şahsi görüşüm bilimin keşfedemedikleri henüz keşfettiklerinden çok daha fazla.Neden mi?
Aramızdan kaç kişi ishalle gelen hastada Mezenter Arter İskemisi düşünür?? Üstelik batın muayenesi doğal olan bir hastada.
85 yaş erkek hasta ishal şikayeti ile Acil servise ambulansla vaka olarak getirildi.Batın muayenesi DOĞAL!Rebound defans yok; ek şikayet yok. GKS:15, Nörolojik muayenesi doğal,vitalleri stabil,EKG’de sinüs taşikardisi var,Nabız:103,Kan şekeri normal.Ama amcanın yüzüne bakınca hoşuma gitmeyen bir şeyler var,toksik bir görüntüsü mevcut.
-Hastayı muayene etmek için yanına gittiğimde 3 gün önce de nöbetime yine ambulansla getirilen aynı amcaydı.
Dipnot1: Mükerrer(tekrarlayan) başvurular her ne kadar hoşumuza gitmese de mutlaka önemsenmelidir.Zira hastayı gerçekten rahatsız eden bir durum olmasa mükerrer başvuru genellikle olmaz!
-Hasta ilk gelişinde atipik karakterde olan göğüs ağrısı ile başvurmuştu.Daha öncesinde 4 kez anjio ve 2 kez stent takılma öyküsü olan hastada kardiyak takipler yapılmış,Kardiyoloji bölümüne konsülte edilmişti.Kardiyoloji tarafından ekosu da yapılan ve başka ek şikayeti olmayan,kan sonuçları ve takipleri normal olan hastanın kendisini de iyi hissetmesiyle önerilerle taburcu edilmişti.
Dipnot2: 3 gün önce kardiyak şikayeti olan hasta bu kez gastrointestinal semptomlarıyla başvruyor.Aynı hasta farklı şikayetler!
-Hastanın hastanedeki bilgisayar kayıt sistemindeki GYT’si (Geçmişe Yönelik Tarama) incelendiğinde 2 gün önce Genel cerrahiye makattan kanama şikayeti ile başvurmuş;kolonoskopi planlanmış.
1 gün öncesinde gis kanama açısından Dahiliye bölümüne başvurmuş gis kanama düşünülmeyerek kontrol önerilmiş.
Dipnot3:Artık gerçekten bir şeylerde bir terslik olduğunu düşünmenin zamanı gelmiştir.Son 3 gün içerisinde çok sayıda farklı branşa başvuru.Hastayı belki de bizim anlamadığımız bir şey rahatsız ediyor ama ne? Burada işte devreye ister tecrübe ister hissiyat deyin ister şans ister Allah’ın sevgili kulu deyin ismi önemsiz ama kendisi gerçekten lazım olan kavramın devreye girme anıdır!
-Hastadan alınan kan tetkikleri,Ekg,PAAC,ADBG görüntülerinde patoloji yok.Vital bulguları stabil olan hastanın dikkatimizi çeken sadece toksik görüntüsü var.Bu toksik görüntü hastanın elimizdeki verileri iyi olmasına karşın bizi uyaran sinyal olmalıydı.Nitekim bu toksik görüntüsünün hoşumuza gitmemesi için BFT değerleri de normal olan hastaya kontrastlı abdomen BT çekilmeye karar verildi.Çekilen tomografisi hastane radyoloji hizmet alım birimine yorumlatıldı.Sonuç normal?
-Bu tomografinin normal çıkması da çok şaşırtıcıydı.Kan gazı parametreleri bile normal olan bu hastanın bir yerinde bir sıkıntı olmalıydı.Ama ne? diye kendi kendime sorarken tomografisini detaylı inceleyeyim diye açtığım tomografide hemen SMA’da oklüzyon gözüme çarptı! Evet yanlış duymadınız 85 yaşında sadece ishal şikayeti ile gelen hastada mezenter arter iskemisi çıkmıştı.Hasta Genel Cerrahi bölümüne yatırıldı.
Dipnot 4:Radyoloji hizmet alım birimi ne kadar dikkatlice inceliyor olsa bile onlar da insan sonuçta sayısız görüntüye bakılıyor,bu raporlara bir de siz bakın mutlaka!
Evet bu örnekte olduğu gibi çok non spesifik hastalar asemptomatik veya anormal semptomlarla gelebilirler.Ne diyeyim valla Allah hepimizin yardımcısı olsun…
Dipnot 5:İleri yaş hastalarda sade ishal şikayetinin altında yatan ve mortal seyreden hastalıklar olabilir,çok ileri yaş hastalarda gelişen ishal gibi semptomlar elektrolit imbalansını da çok hızlı bozabilir.Dolayısıyla ileri yaş hastalarına basit bir AGE’dir demeden önce iyi düşünün!
