ÇOCUKLARDA GÜNCEL SIVI TEDAVİSİ
DN: 1 yaş erkek ishal ile geldi,hemşire hanım takalım 1/3 izodeks,nekadar olsun hocam? takalım 500cc… duralım buradan konuya dönüyoruz 
ÖRNEK VAKA (SIVI HESAPLAMA)
15 kg ağırlığındaki kız hasta iki gün önce başlayan ishal nedeniyle başvuruyor. Fizik muayenesinde orta derece dehidratasyon bulguları mevcut olan ve serum Na düzeyi 137meq/L bulunan hastada uygulanacak sıvı tedavisi nasıl olmalıdır? (Tablo 7)Hastaya Holiday Segar formülüne göre verilecek idame sıvı miktarı:
10×100=1000ml+ 50×5=1250cc
Defisit: AğırlıkXdehid derecesi/100=15×7/100=1litre(1000ml)
Alması gereken toplam sıvı miktarı=1250+1000=2250 ml
Sıvı içeriği: İdame
Na: 3meq/100ml= 37.5 meq Na
K: 2meq/100ml=25 meq K
Defisit: 1000ml sıvı kaybı 2 günde geliştiği için %75’i HDS, %25’i HİS alandan olacaktır.
750 ml HDS (140 meq/L) 114 meq Na
250 ml HİS (K150meq/L) 37 meq K
Verilecek toplam Na: 38+114=152 meq
Verilecek toplam K: 25+37= 62 meq
Verilecek sıvının yarısı 1125 ml 8 saate verilir. Bu sıvıda 75 meq Na, 30 meq K olmalıdır. Kalan yarısı ise 16 saatte verilmelidir.
KONU:
*Çocuklarda sıvı ve elektrolit tedavisi sık ihtiyaç duyulan önemli konulardan biridir. Her çocuk hekiminin kolayca uygulayabileceği dehidratasyonu önleyebilen veya uygun şekilde tedavi eden, elektrolit bozukluklarını düzeltebilen tedavi şemaları gereklidir. Ancak bu her zaman mümkün olmamaktadır. Çünkü hastanın yaşı, klinik özellikleri, mevcut hastalığı gibi bir çok faktör tedavi şemasını etkilemekte ve hastaya göre davranmayı gerektirmektedir
Sıvı gereksinimi
(DN: Serum taktırmada amaç nedir ?)
*Sıvı tedavisinde amaç
1-idame sıvısının verilmesi,
2-eşlik eden kayıpların yerine konulması ve
3-defisitin(önceki kayıpların) tamamlanmasıdır.
*Çocukluk çağında her 100 k kalori için ortalama 100 ml sıvı alınmalıdır. Her gün 40 ml/100 kcal hissedilmeyen sıvılar kaybedilir, 75 ml/100kcal ise idrarla kaybedilen miktardır. Bu arada endojen ve eksojen protein, yağ ve karbonhidratların yanması sonucu 15 ml/100kcal su serbest hale gelir. Sonuç olarak dışarıdan alınması gereken sıvı miktarı 100ml/100 kcal’dir.
*Na ihtiyacı 3meq/kg/gün, K ihtiyacı 1-2meq/kg/gün şeklinde hesaplanması ensık kullanılan yöntemdir. Ancak günlük ihtiyacın her 100ml sıvı için 3meq Na, 2meq Cl ve 2 meq K şeklinde verilmesinin daha doğru bir yaklaşım olduğu bildirilmektedir.
* Kullanılan idame sıvısı %5 dekstroz içeriyorsa her 100 ml sıvı ile 17 kalori verilmiş olur. Bu miktar ketoasidoz gelişimini önleyebilecek düzeydedir. İdame sıvı tedavisinde hastanın ihtiyacına göre önceden hazırlanmış sıvılar kullanılabilir
Artmış kayıpların yerine konulması
(DN: ACİLCİLER BURAYA FOKUS EN ÇOK VERME NEDENİMİZ:))
*En sık gastrik yol, ishal ve idrarla sıvı ve elektrolit kaybı olur. İdeal olan bu kayıpların elektrolitlerinin ölçülerek bire bir yerine konmasıdır. Ancak bu pratikte mümkün değildir.
*Kayıpların hangi aralıklarla ölçüleceği ve ne kadarının yerine konulacağına kayıp miktarı ve hastanın durumuna göre karar verilir.
*Çok yoğun kayıplarda saatlik yerine koyma gerekirken, daha hafif durumlarda bu aralık 5-6 saate çıkarılabilir. Cerrahi drenajlar, göğüs tüpü, peritondan kayıplarda, yanıklarda sıvının izotonik olduğu ve protein kaybının da bulunduğu akılda bulundurularak yerine koyma tedavisi yapılmalıdır.
*Kusma veya nasogastrik drenaj gibi mide içeriğinin kayıplarında ortalama 60 meq/L Na,10 meq/L K,90 meq/L Cl kaybı olur.
*İshalde ise Na, K ve bikarbonat kayıpları sırası ile 55 meq/L, 25 meq/L ,15 meq/L dir.
*Gastrik kayıplarda serum fizyolojik içine 10 meq/L KCl konarak kayıplar karşılanmalıdır. KCl verilmeden önce hastanın idrar çıkışının olduğu mutlaka gözlenmelidir.(DN:DİKKAT POTASYUM!!)
DEFİSİT TEDAVİSİ
*Hastanın mutlaka hidrasyon durumu değerlendirilerek dehidratasyonun derecelendirlmesi yapılmalıdır. Bu genellikle hastanın klinik bulguları ile belirlenir (Tablo 5). Eğer hastanın önceki kilosu biliniyorsa dehidratasyon derecesi kolaylıkla hesaplanabilir.
*Dehidratasyon derecesi (%): (önceki ağırlık-şimdiki ağırlık)x100/önceki ağırlık İdrar dansitesinin yükselmesi, BUN, kreatinin artışı, hemoglobin, hematokrit düzeylerinde artış gösterilmesi dehidratasyon tanısında yardımcı laboratuvar yöntemleridir. Ancak böbrek yetmezliği, idrar konsantrasyon bozukluğu gibi durumlarda bu bulgular yanıltıcı olabilir.
*Dehidratasyonu olan her hastaya intravenöz sıvı verilmesi gerekli değildir. Eğer hastada ağır dehidratasyon ya da şok bulguları varsa, şuur değiişkliği durumunda, yeterli oral alamama, şiddetli kusma, oral tedaviye yanıtsızlık veya elektrolit bozukluğu söz konusu ise intravenöz tedavi başlanmalıdır. Hafif ve orta dereceli dehidratasyonlarda oral rehidratasyon sıvıları rahatlıkla kullanılabilir. Hastalar sık aralıklarla ve küçük miktarlada ORS yi rahat tolere edebilir (Tablo 6).
*Sıvı tedavisine başlarken mutlaka elektrolit ve böbrek fonksiyon testleri değerlendirilmelidir. Tedavi süresince belli aralıklarla takip yapılması gereklidir. Süt çocuklarında %10, büyük çocuklarda %6 nın üzerinde sıvı kaybı varsa 20 ml/kg 0.09 Na Cl veya ringer laktat 30-60 dk içinde verilebilir. Gerekirse bu doz birkaç kez daha tekrar edilebilir. Oligürik hastalarda hiperpotasemi riski nedeni ile ringer laktatdan kaçınılmalıdır. Sepsis, ağır kanamalar, yanık gibi durumlarda 100ml/kg dozuna kadar çıkmak gerekebilir. Dehidratasyonu olan hastada sıvı defisit miktarının(litre) hesaplanması dehidratasyonun derecesi (%) ile vücut ağırlığı(kg) çarpılması sonucu elde edilir. Bu miktar idame sıvısına eklenmelidir. Verilecek sıvının yarısı ilk 8 saatte, kalan yarısı ise 16 saatte uygulanmalıdır.
NOT:MAKALENİN TAMAMININ OKUNMASI ŞİDDETLE TAVSİYE EDİLİR TIKLAYINIZ
