Travma Kinetiği ve Travmada Olayın Oluş Şeklini Öğrenmenin Önemi
(Not:ancak aralıklı yazabiliyoruz sizden de katkılar bekliyoruz dostlar )
Basit gibi görünen travmadan multipl travma ile gelen hastaya kadar yaklaşımda önemli noktalardan biri kazanın oluş şeklidir.Hasta bisikletten mi düştü örneğin? hastanın bilinci yerinde ise kendisinden değilse zaten yakınından düşme şekli veya kazanın oluş şeklini öğrenmemiz bize çok şey katacaktır.Ayrıca şikayetinin olduğu bölge ağrı hareket kısıtlılığı bölgeyi grafisini çektiğimizde” zoomlama” açısından katkı sağlar. Tabi ki sadece travmaya direkt muhattap bölgeden çok karşı enerjiyi emen karşı bölgeleri de düşünmeliyiz.Yine konuyu pekiştirmek açısından bildiğiniz gibi gözünüzde canlandırınız; kafa travmalarında counter cup denen bir durum vardır.Cup direk travmanın alındığı nokta counter cup ise beyinin içeride hareketine bağlı olarak karşı yakasında olan yaralanmadır. Bu örnekten yola çıkarak düşündüğümüzde yine araç içi trafik kazasında hasta ivmenin bir anda durması nedeni ile kinetik enerji ile önce diz yaralanması gibi görülüp oturur pozisyonda femur başının acetabulumu kırabileceği pelvik bir yaralanmayı da düşünmelisiniz.Yani oturur pozisyonda dize darbe alanın pelvik durumuna da bakmalısınız.Yani biraz kafada canlandırma (imaging) yapmak gerekir.Yoğunluk harici tüm vücut grafi vs diyerek gereksiz radyasyon yükünden hastayı koruyabilirsiniz.Çok yoğu acil ve vakit yoksa o ayrı bir konu. Tabiki her yerin filmi veya tomosunu çektirseniz bakabilecek düzeyde tomografi bilgisi de gerekir.Diğer yandan hastanın solid(içi dolu organlar) dediğimiz karaciğer,dalak,bazen çok şiddetli ise pankreas,mesane (uzun yola giderken tuvalet ihtiyacını gidermek olası kazada rüptüründen koruyabilir kamu spotu) böbrek vs gibi organların bulgularını değerlendirmek gerekir. Bu organlar ile ilgili FAST denen USG yanında ,biyokimyada amilaz yüksekliği ,hemogram düşüşü,tit de makroskobik- mikroskobik pyüri bakmak gerekir.Usg var ve çekebiliyor veya çektirebiliyorsanız ne ala.Kafa travması da var ise zaten gelişinde baktığımız glaskow skoru herzaman bakılmalı ve not edilmeli.Bu skorda düşüş hastaya ileri tetkik açısından alarme ettirmeli.Ayrıca hukuksal manada sizi korur.Hastaya saati ile birlikte glaskow skalası not edilmeli periyodik olarak .Muayene ile hassasiyet olan bölgelerin grafilerin (ortopedik yaralanma açısından ) ayrıca bakmak gerekir.İlgili branş desteği ile ek önerilerler desteklenmeli. Allta linkini vereceğim travma kinetiği ile ilgili makaleye de göz atınız. Ununtmayın basit görünen bir Püf noktayı öğrenme ile bir hayat kurtarabilirsiniz.Bazen de hukuksal manada kendi hayatınızı.O yüzden sürekli okumalı kendi meslektaşlarınızı da arkadaşlarınızı da motive etmelisiniz .İyi çalışmalar dostlar
Travma kinetiği TIKLAYINIZ