Yazı Künyesi: #00058#
(Bu olgu tıbbi eğitim vakası amacıyla tamamen hayal ürününden ibarettir.)
4 yaşında kız çocuk hasta 2 gün önce sodyum hidroksit türevi lavabo açıcı içmiş.Aile olayı görmemiş;çocuğu gördüklerinde şişenin bir kısmının yere dökülmüş olduğunu dolayısıyla bir miktar kısmını çocuklarının içmiş olabileceğini düşünerek, aile çocuğu kusturmaya çalışmış ve bir kez az miktarda kusma olmuş ve sonrasında sadece süt gibi sıvı gıdalar verilmiş..2 gün sonra çocuğun bir şey yememesi ve huzursuz olması sonrası yakındaki ilçe devlet hastanesine başvurmuşlar. Burada hastaya NG sonda takılmış ve mide lavajı yapılmış. Damar yolu açılarak takibe alınmış.
Ancak izlemde yutma güçlüğü, tükürüğünü yutamama, kusma ve kusmuğunda kan görülmesi üzerine üst merkez acil servise sevk edilmiş.
1-Bu olguya ait sorunlar nelerdir?
*Bu olguya ait ilk ve en önemli sorun ”çocuğun koroziv maddeye ulaşabilmiş olmasıdır.”Çocuk koroziv maddeye ulaşamayacak durumda olsaydı zaten böyle bir vaka ile karşılaşmayacaktık.Ailelerin bu açıdan bu tarz zararlı maddeleri çocukların ulaşamayacağı güvenli yerlerde saklaması gerekmektedir.
*İkinci sorun ”ailenin çocuğu kusturmaya çalışmasıdır.”Çünkü koroziv ve kostik maddeler hem yakıcı hem de yıpratıcı ürünler oldukları için kusma ile hasarlanmış olan özefagus mide gibi gastrointestinal kısımların yeniden maruziyete uğraması ve ikinci kez hasarlanmasına sebep olur.
*Üçüncü sorun ”ailenin çocuğa süt gibi gıdalar vermesidir.’‘Süt gibi her türlü oral gıda alımı enflamasyonu derinleştirir aynı zamanda oluşturduğu kimyasal reaksiyonla kusmayı tetikler.
*Dördüncü sorun ”ailenin kendi başına tedavi uygulamaya çalışması ve hastaneye 2 gün sonra başvurmasıdır.”
*Beşinci sorun ”hastaya nazogastrik sonda takılması ve mide lavajı yapılmasıdır.” Mide lavajı ve NG sonda uygulaması kostik madde maruziyetinde kontrendike olan uygulamalardır! Perforasyona sebep olabilir, kusmayı tetikleyerek mevcut yanıkların derinleşmesine ve yeni yanıklara yol açabilir.
2-Hastayı ilk olarak değerlendiren doktor nelere dikkat etmelidir?
- Damar yolu açılması, iv sıvı tedavisi
- KVS stabilizasyon sağlanmalı
- Solunum değerlendirilmeli
- Yutma fonksiyonu değerlendirilmeli
- Akut batın değerlendirilmeli(mide perforasyonu)
- Sistemik muayene
3-Kostik intoksikasyonda solunum sıkıntısı gelişme sebepleri nelerdir?
- Aspirasyon, Laringeal ve/veya Trakeal ödem
- Özofagus perforasyonu, Mediastenit
4- Korozif özofagus yanıklarının erken ve geç dönem komplikasyonları nelerdir?
(Özefagus Perforasyonu)
(Mediastinit)
5-En sık içilen korozif-kostik maddeler nelerdir?
- Çamaşır suyu (sodyum hipoklorit) ,
- Lavabo açıcı (sodyum hidroksit),
- Kireç çözücü (hidroklorik, fosforik, nitrik asit),
- Yağ çözücü (sodyum hidroksit),
- Kezzap (nitrik asit),
- Batikon (polividon iyot), potasyum permanganat
- Tablet bulaşık deterjanı,
- Yassı piller (gümüş dioksit, lityum, kurşun, çinko)
- Sıcak yemek-mama
- Sıvı nasır ilacı (salisilik asit, laktik asit)
6-Hangi maddeler korozif-kostik değildir?
*Sabunlar,
*Deterjanlar,
*Gazyağı,
*Kolonyalar,
*Benzin ve motorin
7-Korozif özofagus yanıklarının erken ve geç dönem komplikasyonları nelerdir?
Olgu sunumları tamamı için AHT(Acil Hekimine Tüyolar) facebook grubu link adresi:
https://www.facebook.com/groups/828810300603787/permalink/894243000727183/
(***Bu yazı Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Cerrahi Anabilim Dalı bölümünden Prof.Dr.Haluk SARIHAN hocamızın sunumundan faydalanılarak hazırlanmıştır***)
