Yazı Künyesi: #00051#
Hüseyin Oflaz Hocamızın paylaştığı (PROLAKTİN YÜKSEKLİĞİ VAKASI BANA GELMİŞTİ) bu yazıyı olgu ve sonrasında değerli hocamızın püf noktalarını tekrardan hatırlatmak isterim.
OLGU
Anamnez, fizik muayenenin önemi ile ilgili bir vakam oldu,paylaşmak isterim.Endokrin polikliniğinde çalışırken bir hasta başvurusu: 35 yaşında bayan sekonder infertilite şikayeti ile kadın doğum pol e başvurmuş, hormon kontrollerinde prolaktin :137 çıkması üzerine beyin cerrahisine yönlendirilmiş orada beyin mr(prolaktinoma?) çekilmiş ancak normal bulunmuş kontrol prolaktin : 210 olması üzerine, tarafımıza yönlendirilmiş. Hastaya anamnez de rutin sorduğumuz; kullandığınız bir ilaç var mı ?mide ilacı ismi nedir diye sorduğumuzda lansoprazol/domperidon kombinasyonu ilaç kullandığını öğrendim. Domperidonun,prolaktin yükselmesi ve buna bağlı adet düzensizliği yapması ön tanısı ile ilacı lansoprazole çevirerek kontrole çağırdığımızda hastanın tetkik sonucu ve şikayeti düzeldi. Hastaya ekstra tetkik bile yapmadık sadece anamnez. Muadil ilaç olmasın diye değişik değişik kombinasyon ilaçların malesef hem sık kullanımı ve gözden kaçan yan etkileri ile ilgili güzel bir örnekti.Paylaşmak istedim.
DN(Düzenleyici Notu (Burak Ölmez): Bu aralar hepinizin de farkettiğini düşündüğüm kombine preparat ilaçlar malesef çoğaldı.Nedeni muadili çıkmasın amaçlı şirket politikaları,2 ilaç kombine etmek tek hap oluşturmak vs.Ancak ilaç yanetkileri ile ilgili bilgi düzeyimizin artması bazen detay düşünmek tetkiklere boğulmanın önüne geçebilir.Bir ilaç düşünün BASİT! mide ilacı ne olacak diyebileceğiniz 15-49 fertil dönemde kadına verirseniz hiperprolaktinemiye bağlı infertilite,adet düzensizliği yapsın.Morbiditeye ne kadar etki edebileceğinizi düşündünüz mü?Erkeğe verirseniz yine hiperprolaktinemi nedeniyle impotans yapsın.Hayat kalitesine ne kadar etki edebileceği net anlaşılmıştır umarım.(Bu arada hepimiz hiperprolaktineminin adet üzerine etkisini TUS dan biliyoruz,gerçek hayatta çıkıyor mu işte örneği 
)ilaç tanıtımcıları bu yanetkiller üzerinde malesef durmaz çoğununda haberi yok malesef.Zaten yoğurdum ekşi kimse demez.Tekrarlıyorum bilgi arttıkça obsesyon düzeyiniz belki artacak ama çoğu zaman iatrojenik nedenler (verdiğimiz ilaçlar ) sorunun nedeni olabiliyor.O yüzden son öneri sık kullandığınız ilaçların yanetkileri,kontredikasyonları vs net bilmenizde fayda var.İyi çalışmalar diyerek Hüseyin Oflaz hocamızın olgumun peşine eklediği PÜF NOKTALARLA devam edelim;
Sorgulayarak teşhis koyabileceğimiz yüzlerce hastalık var aslında
1-İştahsızlık, bulantı kusma ve yemeklerden tiksinme :digoksin entoks
2-Kuru gıcık öksürük: ace inhibitörü
3-Yaygın myalji : statin
4-Ayakta ödem: amliodipin
5-Diltizem veya verapamil: kabızlık
6-Halsizlik, uykuya meyil ajite: diüretikler ve hiponatremi
7-Astım benzeri ani nefes darlığı ve retrosternal baskı hissi (akut mi zannedersiniz): ticagrelor
8-Düşmeyen malign hipertansiyon veya sık ves: psödoefedrinli ilaçlar
9-Baş dönmesi, kusma yorgunluk, aşırı susama, aşırı idrara çıkma ve hatta koma:: günümüzün hastalığı d vitamin zehirlenmesi ve koma sebebi hiperkalsemi( ekg de qt kısalır).
10-Acillerde çok sık uygulanan bum tedavisindeki metpamidin yani metoklopramid kullanımına bağlı adolesenlarda %25 tardif diskinezi, parkinsonizm, akatizi, malign nöroleptik sendrom veya akut distonik sendrom oluşabiliyor ve bu tablolar yanlışlıkla anemnezde ilaç sorulmazsa menenjit, ensefalit, hipokalsemi-tetani, tetanız yada epilepsi yanlış tanısı alır ve yanlışlıkla bt-mr-emg-LP yapılan yapılana. Tek bi soru yeter oysaki. Kullandığın ilaç varsa göster ve sahnede metpamid ve teşhis kondu..
Sonuç size önerim en sık yazdığınız ilk 20 ilaçın olası tüm yan etkilerini ezberleyelim.. Ve her gelen hastaya anemnezdeki sorulardan biri olan kullandığı ilacı soralım. İlac diyince vatandaş sadece ağızdan aldığını söyler. Lütfen soralım rektal kullanılan bir endol ile akut böbrek yetersizliği teşhisi koyabilirsiniz, nazal kullandığı bir burun spreyindeki dekonjestanın düşmeyen tansiyon sebebini bulabilirsiniz(önce feokrom araştıran o kadar çok insan var ki), ve final örnek: aşağıdaki örnekte baş dönmesi olan bir hastada çekilen ekg de PR mesafesi 360 msn yani 1. Av blok. Sebep sorduk ve öğrendik. Hasta glokom için kullandığı timoptic (timolol) var ve sorduğumuzda bu ilacı söylemedi, biz sorduk yani göz damlası vb de yok değil mi? diyince aaa var timoptic dedi ve sorun çözüldü. Timoptic timolol dediğimiz bir beta bloker ve lokal göze uygulansada konjoktiva mukozasından emilip sistemik azda olsa etki yapar ve burda 1. Av blok var ve ilacı kestik düzeldi. Sormasaydık belki pacemaker ??. ——ilk ekg:::1. Av blok ve 2. Ekg timololu kesince düzelen pr mesafesi
NOT: Bu vakayı gördüğümüzün üzerinden 2 sene sonra domeridon/lansoprazol kombinasyonu Qt mesafesine etkisi yüzünden sağlık bakanlığınca ruhsatı iptal edilmiştir.
ACT FACEBOOK SAYFASI TIKLAYINIZ
