Yazı Künyesi: #00045#
(ŞİDDET NEDENİ OLARAK BU KADAR BASİT BİR ŞEY OLABİLİR Mİ? DEMEKKİ OLABİLİYORMUŞ)..
Bugünkü konumuzda spontan gelişti.Biraz önce alışveriş için tanıdığım dükkan sahibi abimizin yanına gittim.Bir haftadır torunu viral menenjit nedenli hastanede yatıyor(4 yaşlarında) bakteriyel olmadığından kontrol amaçlı bir hafta daha tedavisi hastanede devam edecekmiş.(profilaksi verilmediğinden ve anlattığından anladığım viral menenjit bu arada)
Diyalog:
A: Hocam zorla doktora şiddet yaptıracaklar bize?
B: Hayırdır ne oldu?
A: Hocam eşim yanında bizim torunun, sabah bir doktor kafasını uzatıp çekmiş odadan
B: Nasıl yani? Odaya girer gibi yapıp çıkmış mı anlamadım?
A: Evet hocam bulaşıcı hastalık gibisinden,madem girmeyeceksin niye öyle yapıp içerideki insanı sıkıntıya sokuyorsun..
B: Cevabı uzun uzun anlatıldı
Evet arkadaşlar,tıpda eğitim “usta çırak ilişkisi” denen durum bu, ve eksiğini gördüğümüz de bu vb buna benzer durumlara yaklaşımların “kendimce” farklı olması gerektiği.Şiddete başvurması için eşik değerin ne kadar aşağılara indiğinin de göstergesidir bu durum.Tabi burada 1 haftadır duygusal manada zor günler yaşayan hasta yakınları var.Bu kişiler birde halden anlayan kişiler öyle cahil vs değil.Usta çıraklıkta tıp fakültelerinde menenjit tedavisi öğretmenin yanında püf nokta olarak “KIRILGAN” hasta yakınına yaklaşmak da malesef fakültelerde sayılı sosyal yönü gelişmiş hocalar tarafından veya asistan-uzman tarafından öğretilir.Evet ÖĞRENİLECEK ve ÖĞRETİLECEK bir durumdur.Tıp fakültesi kazanmada kriterler arasında DİYALOG BECERİSİ durumuna bakılmaz bildiğiniz üzere.Bunu usta-çırak şekli ile eğiticinizden öğrenmeniz gerekir.Bence ayrı bir dersi de olmalıdır.(Psikiyatri dersi vardır ancak patoloji ağırlıklı gider normale yaklaşım veya böyle durumlara yaklaşım malesef ders olarak da yoktur)
Burada dikkat çekmek istediğim noktalar
1-Acil servise gelen hasta zaten stres içinde gelir(yakını 2-3 kat streslidir,atalar demiş ya kadın bir yakını 9 doğurur ordan aklımıza gelsin)
2-Hastalığı nedeniyle stresin katsayısı artmış kişilerde (halk arasında tedavisi zor olarak bilinen psikiyatrik hasta,kanser,olguda örnek olduğu gibi menenjit vs gibi) hastalıkları olan hasta yakınına yaklaşım biraz daha farklı olmalıdır.
(örneğin ben gölcük dh de çalıştım öngörmüştüm ki acil servise gelen her hastanın depremle ilgili bir kaybı,kötü anısı vs olabilir.O yuzden gelen her hastaya “yaralı hasta”,”yaralı hasta yakını” muamelesi yaparak sinirlenme eşik düzeyimi olabildiğince iç telkinle arttırmaya çalışmıştım.Bunu bana kimse söylemedi bu arada,ben sadece çalıştığım yerin “sentez”ini yaptım.Geçen ki paylaşımlarında Enes Güler hocamız gibi sizlerde çalıştığınız yörenin ekstra bir durumu (deprem vs olabilir,karadeniz insanı biraz hırçın gelebilir vs gibi(aslında konuşması öyledir,saman alevi gibidir ben de ucundan karadenizli sayılırım:) sosyal faktörleri de kendinizce yönetim açısından check edin.Eşik düzeyinizi hoşgörü ,yaklaşım tarzı olarak check ediniz.
Daha iyi anlaşılması için tekrar örnek: ben gölcükte sinirli hasta hiç bakmadım mı?, tabi ki baktım.Ben ama eşik değerini yüksek tuttum hoşgörülü davranmaya çalıştım bazen alttan aldım.Almak zorunda mıyım? haklı olduğum yerde değilim normalde?Hasta ile kavga ettik mahkemelik olduk örneğin hastanın ifadesinde şöyle bir çıkması oldukça muhtemel “ben deprem yaşamış insanım psikolojim yerinde mi hakim bey?” sonucu ve sonrasını zaten düşünün haksız bile olsa haksızsın demek zor adliyede.
Yine başka bir grupta bir hocamız hekime şiddet ile ilgili gözleminde ; Ağzında sakız,elinde çay yerinden kalkmayan intern vs gördüm serviste demişti.Sizce “yalan” mı ? Sizlerde böyle şekilde hasta muayene eden arkadaşlarınızı görmüşsünüzdür(umarım azdır ve sizlerde yoktur).Saygı karşılıklıdır,tabi iş gereği hizmet veren konumunda olan bizler bir basamak üst pozisyonda gibi düşünebilirsiniz,ama gelen hasta sizden “hasta muamelesi ve onu ilgi ile dinleme izlenimi” durumu görmez ise sonraki muayene,tanı,tedavi basamaklarında “ŞİDDET” e her an meyletme “OLASILIĞI” artabilir.Bu arada hocamız da muhtemelen iğneyi kendine batırmış ve bu internler bizim internlerimiz kim bunları EĞİTTİ veya EĞİTEMEDİ demiştir diye düşünüyorum.Zararın neresinden dönülse kardır,muhtemelen ilk toplantılarında müfredatlarında olmasa bile “HASTA MUAYENE ETMEDE İNCELİKLER” vb isimli bir diyalog- kurmuş-eğitim vermiştir diye düşünüyorum. Tabiki UMARIM:)Biz de genellikle durum profili çıkarıp (şöyle yapıyorlar,izledim yanlış vs),yayın-makale yapma peşinde olan eğitim kadrosu,umarım önce kapımızı süpürmekle bütün dünyanın güzel olacağını da öngörüyordur diyerek fazla uzatmayacağım..
Her şey de olduğu gibi KORUYUCU HEKİMLİK kendimiz için de gerekli arkadaşlar.önce zarar verme den önce zarar görme devrindeyiz.Kendi davranışlarımızı da karşı tarafı ÖNGÖREREK ayarlamamız gerekmekte diye düşünüyorum.Hangi işi yapacağız(hasta bak,yatır,kaldır,yakınına ayrı davran vs) abi,doktor bey diyen dostlarıma;EVET kolay demedik,mümkün olduğunca demek istiyorum 🙂 zaten tıp fakültesinin puanlarının yüksek olması IQ seviyesi ile”genellikle” paralel giden EQ seviyenizin yüksek olmasından kaynaklı sizler için çok zor olacağını düşünmüyorum.İyi çalışmalar dilerim
NOT: Bu yazının arkasından Uzm.Dr. ÇAĞDAŞ CAN hocamızın kaleminden “HASTA YAKINI NASIL TEDAVİ EDİLİR ” yazısını okumanızı şiddetle tavsiye ederim TIKLAYINIZ
ACT FACEBOOK SAYFASI TIKLAYINIZ
